KORONER BT ANJİOGRAFİ ;
Dünyada en sık ölüm sebebi olan kalp-damar hastalıkları, Türkiye’ deki ölümlerin de % 48′ inden sorumludur. Euroaspire III çalışmasına göre Türkiye de kalp kirizi geçirme yaşı erkeklerde ortalama 50, kadınlarda ortalama 60 iken şehirde yaşayan insanların kırsalda yaşayanlara nazaran 8 yıl daha erken kalp kirizi geçirdiği tespit edilmiştir
.Aile öyküsü (genetik), yaş, erkek cinsiyet, sigara içimi, stress, fiziksel aktivite azlığı,yüksek tansiyon, şeker hastalığı, şişmanlık ve kan yağları yüksekliği kalp damar hastalığı riskini arttıran faktörlerdir . Bu faktörlerden genetik, yaş ve cinsiyet değiştirilemeyen faktörler olup diğer değiştirilebilir etkenlerin kontrol altına alınması kalp krizi riskini azaltır
Kalp Krizini Engelleme ve Düzeltme Derneği (Society for Heart Attack Prevention and Eradication, SHAPE ) orta veya yüksek risk taşıyan insanların herhangi bir şikayetleri olmasa bile koroner BT (bilgisayarlı tomografi) ve karotis ( şahdamarı) doppler US (ultrasonografi) ile tetkik edilmesi gerektiğini kılavuz kataloglarında belirtmektedir .
KALP DAMAR HASTALIĞI RİSK FAKTÖRLERİ
- Ailesinde koroner kalp hastalığı veya ani ölüm öyküsü olanlar
- Stresli yaşamı olanlar
- Kanda yüksek kolesterol ve trigliserit , düşük HDL değeri olanlar
- Yüksek tansiyonu olanlar
- Sigara içenler
- Şeker hastalığı olanlar
- Kilo fazlası ve obez olanlar
- Pasif hayat tarzı olanlar
KORONER BT ANJİO YAPILMASI GEREKEN BİREYLER ;
Koroner BT Anjio uygulamasından fayda görebilecek hastalar 3 ana grupta toplanabilirler.
- Grup : Hiçbir şikayeti olmayan, orta ve yüksek derecede kalp damar hastalığı riski bulunanlardır. Bu grup toplumun yaklaşık % 40’ını oluşturmaktadır.
- Grup : Atipik yada tipik göğüs ağrısı şikayeti bulunan düşük yada orta risk grubunda olan hastalardır. Bu hastalar kardiyoloji polikliniğine başvuran hastaların büyük bir kısmını oluşturmaktadır. EKG, laboratuar yada stres testlerinin net bir sonuç vermediği olgularda da hastalığı ekarte etmek için kullanılabilir.
- Grup: Klasik Kateter Anjiografinin riskli yada yetersiz olduğu durumlarda. Daha önce stent ve by-pass uygulanan hastalarda tekrar daralma şüphesi varsa. Kalp damar hastalığı dışı nedenlerle kalp ameliyatı geçirecek hastalarda kalp damar hastalığı bulunmadığının gösterilmesi amacıyla.
Grup 2 ve 3 hastalar zaten bir hekim kontrolündeki hastalar olduğundan asıl risk birinci gruptakiler içindir.
Kansız anjio olarakta bilinen koroner BT anjio , çok kesitli BT teknolojisi kulanılarak kalp damarlarının saniyeler içerisinde değerlendirildiği tekniğe verilen isimdir. Günümüzde koroner BT anjio çekimi yapan çok kesitli BT cihazlarının en az 128 kesitli olması önerilmektedir. Cihazımız 384 kesitli dir BT anjio nun kalp damarlarındaki hastalığı saptama oranı % 98, normal damarları belirtme oranı % 100 dür
KORONER BT ANJİO ÇEKİMİ ÖN HAZIRLIK
Çekim öncesi hastaların 4-6 saat aç kalınması istenir. Ancak bu mutlak bir açlık olmayıp su, meyve suyu ve süt gibi sıvılar serbesttir. Katı yiyecekler, çay, kahve ve sigara ise yasaktır. Eğer böbrek, kalp hastalığı, guatr veya allerji varsa doktor bilgilendirilmelidir.Ayrıca cekime girmeden önce bilgilendirme formu ve sizden istenne bilgiler tarafınıza verilecektir.
Gebelik yada gebelik şüphesi durumunda bu inceleme yapılmamalıdır.
Hastanın tetkik sırasında rahat ve sakin olması gereklidir. Heyecanlı, kalp atımı çok hızlı veya düzensiz atımı olan hastalara işlem öncesi ek ilaçlar verilebilir. Yüksek şekeri olan veya sınırda böbrek yetmezliği bulunan hastalarda da ek ilaç kullanımı gerekebilir.
KORONER BT ANJİO ÇEKİMİ
1. Aşama: Hastaya koroner arterlerdeki kalsiyum birikiminin ölçülmesi amacıyla ilaç verilmeden bir BT çekimi yapılır. Kalsiyum birikimi yüksek olan hastalarda çekim bu aşamada durdurulur. Kalsiyum birikimi açısından uygun olan hastalarda ikinci aşamaya geçilir.
2. Aşama: EKG kılavuzluğunda kalp hızı ve ritmi takip edilen hastanın kolundan açılan damar yolundan kontrast madde ( damarı boyayan ilaç) verilmesi sırasında kısa süre nefes tutturularak anjiografik görüntüler oluşturulur.
Her iki aşamada saniyeler içerisinde tamamlanır. Tüm çekim hastanın odaya girmesinden çıkmasına kadar yaklaşık 5-10 dakika kadar sürer.
KORONER BT ANJİONUN KLASİK KORONER ANJİOYA ÜSTÜNLÜKLERİ
Kalp damar hastalıklarının tanısında uzun yıllardır kasık (Femoral) veya kol (Brakial) atardamarından yerleştirilen kateter ( ince ve içi boş özel borular) içerisinden verilen kontrast maddeyle kalp damarlarının görüntülendiği yönteme klasik koroner anjio denir. Tetkik sonrası kanama olmaması için kateterin çıkartıldığı damara uzun süre ve sıkı bası uygulanması gereklidir. Bu işlem için hastaneye yatış gereklidir. Atardamara giriş yerinde kanama, balonlaşma (pseudoanevrizma), damar yırtılması ve ağrı şikayeti olabilir.
Halbuki Koroner BT Anjio da ise ;
- İşlem süresi çok kısadır.( Saniyeler içinde)
- Hastaneye yatış gerekmez. Ayaktan yapılabilir.
- Hasta işlem sonrası hemen normal yaşamına dönebilir
- Atardamara iğne batırılmadığı için kanama, balonlaşma (pseudoanevrizma), damar yırtılması gibi şikayetler gelişmez.
- Atardamara iğne batırılmadığı için klasik anjioda gelişen ağrı olmaz.
- Klasik anjioda sadece damar çapı ölçülebilirken, koroner BT anjioda ek olarak damar duvarının ve plakların yapısı, kalbin kas ve kapak gibi diğer kısımları, kalp zarı, kalbe komşu organlarda görüntülenebilir.
- Damar duvarındaki plakların kalsiyum yoğunluğu hesaplanarak ileride kalp krizi geçirme riski hakkında bir öngörüde bulunulabilir.
KORONER BT ANJİO ÇEKİMİ YAPILAMAYACAK HASTALAR ;
- Kontrast madde allerjisi olanlar
- Gebe veya gebelik ihtimali olanlar
- Böbrek fonksiyonu bozuk olanlar (Serum kreatinin seviyesi:1.5 mg/dl fazla olanlar)